کنتاکتورها کلیدهای الکترو مغناطیسی می باشند که مهمترین جزء مدارهای فرمان الکتریکی را تشکیل میدهد. موارد استفاده کنتاکتورها امروزه در ماشینهای صنعتی بسیار زیاد بوده و برای راه اندازی و کنترل اکثر ماشینها از کنتاکتور استفاده میشود .
مزایای استفاده کنتاکتورها در ازای کلیدها را میتوان بشرح زیر بیان نمود:
1.کنترل و فرمان از راه دور توسط کنتاکتور اقتصادی تر وایمنی تر است. 2.از خطرات ناشی از راه افتادن دوباره ماشینهایی که در اثر قطع ناگهانی برق شبکه از کار افتاده است جلو گیری میکند . 3.توسط کنتاکتور امکان قطع و وصل مصرف کننده از چندین محل عملی میباشد. 4.امکان مدار فرمان اتوماتیک مقدور است . 5.با طراحی مناسب میتوان سرعت قطع ووصل مدار رابالابرد . 6.حفاظت دستگاه ها مناسب تر و مطمئن تر است .
شناخت مشخصات فنی کنتاکتور :
برای اتصال مصرف کننده به شبکه باید از کنتاکتوری بامشخصات مناسب استفاده کرد ، که کنتاکتور آن تحمل جریان راه اندازی وجریان دائمی را داشته باشد ، وهمچنین در صورت اتصال کوتاه جریان لحظه ای زیاد که از مدار عبور می کند ویا جرقه ای که هنگام قطع مدار ایجاد می شود صدمه ای به مدار نزند .
انواع کنتاکتور ها وکاربرد آنها :
مورد استفاده
|
استاندارد وطبقه بندی کنتاکتور
|
نوع جریان
|
بار اهمی ، بار غیر اندیکتیو یا اندیکتیوته ی ضعیف ، گرمکن برقی با ضریب توان 95%
|
AC1
|
AC
|
برای راه اندازی موتور های باسنکرون روتور سیم پیچی بدون ترمز وجریان مخالف ، جریان راه اندازی یستگی به مقاومت مدار روتور دارد.
|
AC2
|
برای راه اندازی موتور آسنکرون روتور سیم پیچی با ترمز جریان مخالف
|
AC2َ
|
برای راه اندازی موتور آسنکرون روتور قفسه ای هنگام قطع جریان نامی از تیغه های کنتاکتور عبور می کند ، تحمل جریان راه اندازی 5 تا 7 برابر جریان نامی
|
AC3
|
برای راه اندازی موتور آسنکرون روتور قفسه ای به کار بردن ترمز جریان مجالف تغییر جهت گردش الکتروموتور روتور قفسه ای با تعداد دفعات قطع ووصل زمانی اندک .
|
AC4
|
کنتاکتور کمکی فرمان بدون داشتن کنتاکت قدرت ، کوبل مغناطیسی ، استفاده فقط در مدار فرمان .
|
AC11
|
مورد استفاده
|
استاندارد وطبقه بندی کنتاکتور
|
نوع جریان
|
بار اهمی ، بار غیر اندیکتیو یا اندیکتیوته ی ضعیف ، گرمکن برقی با ضریب توان 95%
|
DC1
|
DC
|
برای راه اندازی موتور شنت ،قطع کردن موتور هنگام کار
|
DC2
|
برای راه اندازی موتور شنت با تعداد دفعات قطع و وصل زیاد در فواصل زمانی اندک ، مدار ترمز
|
DC3
|
راه اندازی موتور سری ، قطع موتور هنگام کار
|
DC4
|
راه اندازی موتور سری با تعداد دفعات قطع ووصل زمانی اندک تغییر جهت گردش موتور و ترمز .
|
DC5
|
کنتاکتور کمکی فرمان بدون داشتن کنتاکت قدرت ، کوبل مغناطیسی ، استفاده فقط در مدار فرمان .
|
DC11
|
ساختمان کنتاکتورها: کنتاکتور تشکیل شده است از یک مغناطیس الکتریکی که یک قسمت آن متحرک بوده و توسط فنری از قسمت ثابت نگه داشته میشود و یک سری کنتاکت عایق شده را از یکدیگر به آن متصل می باشند و با آن حرکت میکنند. در قسمت ثابت این مغناطیس الکتریکی فیزیک یک سری کنتاکت دیگر نیز محکم شده است . هنگامی که از سیم پیچ مغناطیسی جریان معینی عبور میکند . کنتاکتهای متحرک توسط نیروی مغناطیسی به کنتاکتهای ثابت فشرده می شوند و در همان حال یک یا چند فنر فشرده شده ویا کشیده می شوند . اما زمانی که ولتاژ قطع شده و یا از حد معینی کمتر شود . نیروی فنرها باعث میشود که این کنتاکتها بطور اتوماتیک از هم جدا شوند. کنتاکتورهای استاندارد شده دارای سه کنتاکت اصلی برای مدار تغذیه مصرف کننده (اصلی) و چند کنتاکت فرعی برای مدار فرمان است .
قسمتهای مختلف کنتاکتور عبارتند از:
1- حامل کنتاکتهای ثابت( باید دارای درجه عایقی مناسبی باشد ) 2- ترمینال 3- صفحه فلزی انتهایی برای نصب قسمتهای ثابت روی آن 4- کنتاکتهای ثابت و متحرک ( این کنتاکتها باید در یک خط قرار گرفته و از پوشش اکسید نقره بمنظور بالا بردن ضریب اطمینان در مقابل کار زیاد در روی آنها استفاده شود ) 5- بوبین کنتاکتور (در کنتاکتور این بوبین طوری طراحی شده است که در مقابل عوامل جوی و نیروهای مکانیکی مقاوم باشد ) 6- ترمینالهای ورودی و خروجی 7- سیستم هسته آهنی ثابت و متحرک 8- قسمت کنترل جرقه 9- حامل کنتاکتهای متحرک ( این قسمت باید دارای درجه عایقی مناسبی باشد.)
مقادیر نامی کنتاکتور :
برای تغذیه ی موتور های الکتریکی وسایر مصرف کننده های الکتریکی در شبکه های 380 ولت نیاز به کلید دستی و غلطکی یا کنتاکتور ، که این کلید ها باید طوری انتخاب شود که مشخصات مناسبی داشته باشد ، از قبیل جریان نامی جریان دائمی ، جریان اتصال کوتاه ، که کننتاکتهای آن بتواند تحمل آنها را داشته باشد .
جریانها :
1- جریان کار نامی(Ie ) :شرط استفاده از کنتاکتور را بیان می کند اگر از کنتاکتور به عنوان جریان دائمی استفاده نماییم .
2- جریان دائمی( Ith2 ) : در شرایط کارطبیعی به طور دائمی وبدون قطع شدگی در زمان نامحدود کار خودش را انجام دهد ، وهیچ تغییری در کنتاکتور ایجاد نشود .
3- جریان هفتگی ( Ith1 ) :در شرایط کار طبیعی وبا اتصال هفته ای یک بار هیچ تغییری در خوصیات کنتاکتور ایجاد نشود
4- جریان شیفتی(8 ساعتی ) ( Ith ) :با اتصال یک شیفت 8 ساعت در شرایط طبیعی هیچ تغییری در خصوصیات آن ایجاد نشود .
5- جریان اتصال کوتاه ( Is ) : در حالت اتصال کوتاه ماکزیمم جریانی که می تواند از تیغه های کنتاکتور به مدت یک ثانیه عبور دهد .
ولتاژ ها :
1- ولتاژ کار نامی ( Ue ) :مربوط به عضو اتصال دهنده ی کنتاکتهای ، کنتاکتور می باشد .
2- ولتاژ عایقی ( Ui ) : مربوط به استحکام عایقی عضو های بین اتصال دهنده ی کنتاکتها است .
3- ولتاژ تغذیه ( Uc ) : ولتاژ بوبینها است و به ولتاژ کار نامی مربوط نیست .
دانلود نقشه های کارگاه مدارفرمان(کنتاکتورها)
لینک دانلود:http://uplod.ir/xor65ghve8k0/naghshe_madar_farman_www.wikipower.ir.docx.htm
